Kỳ 43: - Mỹ gắn điện đài bí mật cho Nguyễn Cao Kỳ liên lạc Nhà Trắng như thế nào?..
Bộ Trưởng Quốc phòng McNamara cùng một nhóm binh sĩ đi thị sát vùng ven Sài Gòn - Ảnh: Tư liệu
Nhớ lại vào tháng 3 năm 1972 lúc cộng sản bắc việt mở cuộc tân công lớn chiếm Quảng Trị, đánh Tây Nguyên và Đông Nam bộ, Nguyễn Văn Thiệu điều Trung Tướng Ngô Quang Trưởng đang chỉ huy Quân đoàn 4 miền Tây ra ngoài Trung thay thế Hoàng Xuân Lãm chỉ huy Quân đoàn I. Đối với Quân Đội Việt Nam Cộng Hoà,Tướng Ngô Quang Trưởng được ca ngợi là một Tư Lệnh có tiếng bản lĩnh..
Trở lại chuyện 1972, bản đồ ở phòng hành quân của Nguyễn Văn Thiệu trong dinh Độc Lập bị “thủng nhiều lỗ” bởi làn đạn bắn từ chiến trường miền Trung trong “mùa hè đỏ lửa”. Một “làn đạn” khác, vô hình, xuất phát từ Paris vào tháng 10 năm 1972 khi đoàn cộng sản Việt Nam đưa ra dự thảo “Hiệp định về chấm dứt chiến tranh lập lại hòa bình”. Sau đó vài ngày Kissinger đến Sài Gòn cùng phái đoàn cao cấp Mỹ thông báo cho Nguyễn Văn Thiệu biết về dự thảo đã thỏa thuận. Nguyễn Văn Thiệu chưng hửng. Là người được Nguyễn Văn Thiệu cử theo dõi diễn tiến Hội nghị Paris, Trần Văn Đôn kể:
“Sau 2 tháng thương nghị (8 đến 10 năm 1972), Mỹ đồng ý chấm dứt ném bom miền Bắc, vớt thủy lôi và chấp thuận trên nguyên tắc dự thảo hòa ước do Lê Đức Thọ và Kissinger soạn (...). Kissinger đến Sài Gòn trình Thiệu dự thảo đó (...). Phái đoàn Mỹ (Kissinger) đến họp vào lúc 11 giờ trưa tại Phòng hành quân trong dinh Độc Lập. Ngoài Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu, còn có Phó tổng thống Trần Văn Hương, Thủ tướng Trần Thiện Khiêm, Tống tham mưu trưởng Cao Văn Viên, Đại sứ Phạm Đăng Lâm, Trưởng phái đoàn Việt Nam Cộng Hòa tại hòa đàm Ba Lê, ông Trần Kim Phượng, Đại sứ Việt Nam Hòa tại Mỹ, Hoàng Đức Nhã, bí thư đặc biệt của tổng thống Nguyễn Văn Thiệu, ông Trần Văn Lắm, Tổng trưởng ngoại giao, ông Nguyễn Phú Đức, Phụ tá ngoại giao phủ tổng thống (...). Kissinger đưa cho Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu bản dự thảo hiệp ước 5 điểm bằng Anh văn mà không nói thêm về những điều đã thỏa thuận với ông Lê Đức Thọ. Nguyễn Văn Thiệu bực mình vì không được hỏi ý kiến trước... ”.